Sosyal Ağlar Vergi Ödemiyor, Türkiye Milyar Dolarlardan Oluyor
Sosyal ağlar vergi ödemiyor. Bu durum Türkiye'ye milyar dolarlara mal oluyor.
Sosyal ağlar vergi ödemiyor. Bu durum Türkiye'ye milyar dolarlara mal oluyor.
2015 itibari ile Facebook'un 1,6 milyar dolara, Google'ın 400 milyon dolara, Twitter'ın 300 milyon dolara yakın gelir elde ettiği bildiriliyor. Bu 3 şirketin gelirinden vergi alınamadığına işaret ediliyor. Vergi Müfettişi Erhan Erenoğlu'na göre diğer sosyal ağlar da dâhil vergilendirilmeyen gelirin miktarı 2 milyar dolar. Erenoğlu, "Bu 2015 için, daha evvelini de dâhil ettiğimizde milyarlarca dolar gelirin ülkemizden saklandığını görüyoruz. Bu duruma mali oligarşi neden oluyor." diyor.
Erenoğlu, sosyal ağların vergilendirilmesinin şart olduğunu vurguluyor.
Erenoğlu, gelirden vergi almanın doğal olduğunu belirtirken de şunları ifade ediyor:
"Lakin dijital şirketlerin çalışma sistemleri ve Çifte Vergi Önleme Anlaşmaları (ÇVÖA) bunların -Türkiye'de de olduğu gibi- faaliyette bulundukları diğer ülkelerde vergilendirilmelerini güçleştiriyor. Bu şirketleri vergilemede önemli konu Türkiye'de bunların bir şubelerinin (temsilci)bulunması. Ancak bu konu şirketlerin takdirinde? Neden şirketlerin takdirlerine bırakılacak boşluklar yaratılıyor? Oligarşileri buralarda aramak gerek. Elinizde yer açma ile ilgili olarak bu şirketlere baskı yapabileceğiniz legal bir enstrüman yoksa ve bir şube açma iradeleri de bulunmuyorsa bu şirketleri vergilemek neredeyse imkânsızlaşıyor?
Türkiye'de yer alan şirketlerin dijital mecralarda ve sosyal medyada yayınlattıkları reklamlar için sorumlu unvanı ile KDV belirleyip ödemeleri gerekiyor. Bunlar için de ÇVÖA'ya ülkemizi koruyacak maddeler konulmalı. Sosyal ağlarda durum böyle, yabancı şirketleri ilgilendiren diğer anlaşmalarda da durum hemen hemen aynı. Ülkemiz, mali oligarşinin vergi hukukunda bıraktığı boşluklar ile sömürülmektedir. Milyarlarca dolar gelirimiz yabancı ve yerli şirketlerin kesesine girerken halkımızın vergi yükü mali oligarşiden ötürü artmaktadır."
Demokrat Denetim Elemanları Platformu Başkanı da olan Erhan Erenoğlu, ÇVÖA'nın Türkiye'nin aleyhine maddeler içerdiğine temas ediyor ardından "Bu anlaşmaları yapanlar neden kendi ülkeleri aleyhine maddeler koyarak sosyal ağların lehine vergi kanunlarını tersten dolandırıyorlar? Hiç vergilendirmeme yönünde anlaşma metinleri ne şekilde, neden, kimler tarafından belirleniyor? " sorularını soruyor.
Erenoğlu, şöyle devam ediyor:
"Pek çok sosyal medya girişiminin legal merkezi ABD'de bulunuyor. Kimilerinin merkezi ise İrlanda. Bu nedenle vergileme konusunda Türkiye ile ABD'nin taraf olduğu ÇVÖA'ya bakmamız da elzem oluyor. Burada Anayasa'nın 90. maddesine değinmemizde de yarar var: "usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi'ne başvurulamaz'. Türkiye ile ABD'nin taraf olduğu ÇVÖA'ya göre bir teşebbüsün diğer akit devlette elde ettiği ticari gelir burada bulunan şube (temsilci) kanalı ile faaliyette bulunmadıkça teşebbüsün bağlı olduğu akit devlette vergilendirilebiliyor. Yani ticari gelirler bakımından teşebbüsün Türkiye'de bir temsilcisi (şube) varsa ülkenin vergileme hakkından söz etmek mümkün aksi halde konu karmaşık bir hal alıyor. Öte yandan teşebbüsün Türkiye'de bir şubesinin (temsilci) bulunması halinde bu şube (temsilci) ile ilgili olan gelirlerin vergilendirilmesi esas oluyor. Burada temel soru şu? Kim, neden, niçin ÇVÖA'ya bu maddeleri koyuyor? Bu anlaşmalarda bu maddelerin yer alması rastlantı değildir! Burada sosyal ağların menfaatleri mali oligarşi tarafından korunmaktadır."
Türkiye, sosyal ağdan en çok yararlanan 4. ülke. Bu ağların belli başlı gelir alanları şöyle:
*Üyelik Ücretleri: Web ortamına üye olma adına yapılan ödemelerdir.
*Yararlanma Ücretleri: Web ortamından yararlanma oranına bağlı olarak talep edilen bedeldir.
*Üye Ödemeleri: Web ortamının üyelerinin belli aktiviteler için ödediği bedeldir.
*Reklam: Web ortamında bulunan tanıtıcı öğelerden elde edilen gelirdir.
*Komisyonlar: Web ortamına üye olanların alım satım gibi faaliyetlerinden kesilen komisyonlardır.